Ogrodnictwo Marcinkowski

Historia lawendy- czyli nasza piękna roślina na przestrzeni wieków

Historia lawendy

Lawenda była znana już w starożytności!

Rzym

Starożytni Rzymianie uznawali lawendę za roślinę leczniczą i antyseptyczną, odstraszającą szkodliwe owady. Wykorzystywali ją także podczas r prania jako środek zapachowy. Pierwszej pisemnej wzmianki o leczniczych właściwościach lawendy dokonał grecki lekarz wojskowy Dioscorides. Dioscorides zbierał rośliny lecznicze z całego basenu Morza Śródziemnego. Informacje na ich temat przedstawił w 5 tomowej pracy zatytułowanej De Materia Medica. Zauważył, że lawenda stosowana wewnętrznie pomaga w niestrawności, bólach głowy i gardła. Zewnętrznie można ją stosować do dezynfekcji ran i oparzeń oraz w leczeniu dolegliwości skórnych. Rzymscy żołnierze zabierali ze sobą lawendę na wyprawy wojenne w celu leczenia nią ran. Lawenda w Rzymie była stosowana do odkażania pokoi, w których znajdowali się chorzy oraz jako kadzidło w ceremoniach religijnych.
Pliniusz Starszy grecki pisarz zauważył, że lawenda przynosi ulgę osobom z zaburzeniami miesiączkowania, nerek, żołądka oraz mającym żółtaczkę i obrzęki. Olejek z lawendy był wykorzystywany przez Rzymian do perfumowania włosów, ciała, sztandarów wojskowych oraz domów. Bukiet lawendy wisiał koło łóżka aby wzbudzać namiętność.

Arabowie


De Materia Medica była podstawową księgą dla Arabskich lekarzy, którzy czytali stare perskie oraz syryjskie tłumaczenia. Dominacja kultury śródziemnomorskiej przez arabów nastąpiła około VIIw. naszej ery. Dzięki temu informacje o lawendzie przeniosły się do Hiszpanii i dalej rozprzestrzeniły się na całą Europę. Ich największy lekarz Awicenna wspomniał o leczniczych właściwościach lawendy. Niektóre odmiany lawendy zostały udomowione w Arabii.

Średniowiecze


Lawenda nie była zbyt popularna wśród średniowiecznych mnichów. Miała ograniczoną popularność w ogrodach klasztornych. Była jednym z ziół wymienianych jako uprawiane w Abbey Merton, która miała stać się centrum produkcji lawendy w Anglii. Lawenda przeżyła swój rozkwit kiedy Henryk VIII rozwiązał klasztory, wtedy jej uprawa przeniosła się do ogrodów domowych. Damy dworu wykorzystywały lawendę do różnego rodzaju rzeczy: umieszczano ją pod pościelą, używano do odświeżania powietrza. Tradycją było sadzenie lawendy  w pobliżu pralni aby po wypraniu położyć ubrania na krzewach lawendy, których zapach przechodził na ubrania.
Królowa Elżbieta, która kochała lawendę, dodawała ją do herbaty aby niwelowała jej częste migreny. Lawenda jest jednym z najstarszych perfum używanych w Anglii. W XIIw. Hildegranda zauważyła, że olej z lawendy jest skuteczny w leczeniu wszy i pcheł.

Renesans


W XVIw. we Francji lawenda została uznana za niezawodną skuteczną w leczeniu zakażeń. W XVIIw. lawenda była popularnym ziołem pomocnym w leczeniu wielu schorzeń. Wielcy angielscy zielarze Gerard, Parkinson i Culpepper wiele pisali o lawendzie. Duże zainteresowanie wśród ludności jakie ona zyskała spowodowało, że zaczęto ją sprzedawać na straganach. Była bardzo modna wśród pań. Kupowały one lawendę od ulicznych sprzedawców, którzy przynosili ją z Mitcham. Świeżą lawendę suszono i wkładano w muślinowe torby i wieszano w szafach. Używano jej do mycia ścian, mebli oraz umieszczano w prasach lnianych. Używano jej także jako perfum, robiono potpourii, mydło oraz miała kluczowe miejsce w apteczkach domowych. Mniejsze torebki młode kobiety nosiły w swoich dekoltach aby przyciągnąć adoratorów. Nadużywanie lawendy doprowadziło do spadku jej popularności w XXw. kiedy to zaczęto ją kojarzyć głównie starszymi paniami.

Epoka nowożytna


Pene Gattefose, jeden z twórców współczesnej aromaterapii, sprawdził na własnej skórze właściwości lecznicze lawendy. Pewnego dnia mocno poparzył rękę podczas pracy w swoim laboratorium. Do leczenia używał olejku lawendowego, który niwelował ból i pieczenie oraz spowodował, że rana zagoiła sie bez blizn oraz bez wdania się infekcji. Obecnie prowansja jest największym na świecie regionem produkcji lawendy. Pierwsi przywieźli ją tu Rzymianie. W XXw. lawendę zbierano i sprzedawano do perfumerii. Tuż przed I wojną światową rząd zobaczył, że dzięki produkcji lawendy można utrzymać ludzi w regionie i nakazał jej sadzenie.fg
W dzisiejszych czasach lawenda jest wykorzystywana jako łagodny środek nasenny, łagodzący stres i pomagający w stanach depresyjnych. Jest również stosowana jako herbata, do okładów na rany. Najlepszy olejek lawendowy jest uzyskiwany z roślin rosnących na znacznych wysokościach, w dużej mierze przez to, że kwiaty nie są tam zbierane przez maszyny tylko ręcznie co zmniejsza straty olejków eterycznych podczas zbiorów.